Οι προσοµοιωτές πτήσης των πιλότων και των αστροναυτών µπαίνουν δυναµικά στην Ιατρική, για να εκπαιδεύσουν και να αξιολογήσουν τους γιατρούς του 21ου αιώνα. Η ιατρική εκπαίδευση µε τη χρήση τεχνολογιών προσοµοίωσης (simulation) αποτελεί ένα νέο επιστηµονικό πεδίο, που στοχεύει στον δραστικό περιορισµό πολλών µειονεκτηµάτων που συνδέονται µε το παραδοσιακό µοντέλο εκµάθησης.
Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας έφερε τεράστια πρόοδο στις τεχνικές µεθόδους που εφαρµόζονται σήµερα στην Ιατρική – ιδιαίτερα στη χειρουργική και σε αναίµακτες επεµβατικές µεθόδους – που πριν από λίγα χρόνια ήταν αδιανόητη.
«Η ανάγκη για αφοµοίωση αυτών των τεχνικών από τους εκπαιδευόµενους γιατρούς, µαζί µε την έλλειψη διαθέσιµου χρόνου, τις αυξηµένες απαιτήσεις για ασφάλεια και την ανάγκη για αντικειµενική αξιολόγηση της επίδοσης, οδήγησαν την ιατρική εκπαίδευση να “δανειστεί” εκπαιδευτικά πρότυπα από άλλες εφαρµογές, όπως είναι η εκπαίδευση των πιλότων», λέει ο καθηγητής Ιατρικής Φυσικής στο Πανεπιστήµιο Αθηνών Ευάγγελος Γεωργίου. «Οι νέοι τρόποι µπορούν να εφαρµοστούν σε ένα ελεγχόµενο περιβάλλον και οι ιατρικοί προσοµοιωτές (medical simulators) αποτελούν ένα τέτοιο παράδειγµα».
Το Κέντρο Ιατρικής Προσοµοίωσης του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών παρέχει σύγχρονα προγράµµατα ιατρικής εκπαίδευσης µε τη βοήθεια προσοµοιωτών. Πρόσφατα, πήρε διαπίστευση από το Αµερικανικό Κολέγιο Χειρουργών (ACS) στο ανώτατο δυνατό επίπεδο (Level Ι). Ετσι, είναι σήµερα ένα από τα τέσσερα διαπιστευµένα κέντρα στην Ευρώπη, µαζί µε το Imperial College στο Λονδίνο, το Karolinska Institute και το Lund στη Σουηδία.
Τα προγράµµατα που προσφέρονται µέχρι στιγµής, αφορούν τη φλεβοπαρακέντηση, τον ενδοφλέβιο καθετηριασµό, τις λαπαροσκοπικές τεχνικές, την ενδοσκόπηση και τη ροµποτική χειρουργική. Πολλά από αυτά περιλαµβάνουν ψυχοµετρικά τεστ, που εκτιµούν, π.χ., την αντίληψη του χώρου που διαθέτει ο εκπαιδευόµενος στις ενδοσκοπικές τεχνικές, ειδικούς ιχνηλάτες (trackers) που καταγράφουν ψηφιακά τις κινήσεις των χεριών κ.ά. Εως σήµερα, στο πρόγραµµα έχουν εκπαιδευθεί 60 χειρουργοί, 14 φοιτητές και 46 νοσηλεύτριες. «Παραδοσιακά, οι γιατροί (π.χ. οι χειρουργοί) µαθαίνουν την “τέχνη” τους, µέσω µιας παρατεταµένης µαθητείας, εκτελώντας έναν αριθµό επεµβάσεων», λέει ο κ. Γεωργίου. «Η έγκυρη αξιολόγηση της επίδοσής τους είναι εφικτή µόνο σε πραγµατικά περιστατικά. Αλλά τότε είναι µάλλον αργά...».
Επίσης, οι εκπαιδευόµενοι πρέπει να µάθουν πώς να αντιµετωπίζουν την εµφάνιση σπάνιων προβληµάτων και επιπλοκών, που πρέπει να είναι τυχεροί για να τα «πετύχουν» στη διάρκεια της εκπαίδευσής τους. Η δυνατότητα ελεγχόµενης αναπαράστασης επιπλοκών µε τους προσοµοιωτές επιτρέπει στους εκπαιδευόµενους να βιώσουν το αίσθηµα του κινδύνου και της πίεσης, χωρίς να διακυβεύεται η ακεραιότητα των ασθενών.
«Σήµερα, τα υπάρχοντα προγράµµατα εκπαίδευσης είναι παρωχηµένα», λέει ο καθηγητής Χειρουργικής στο Πανεπιστήµιο Αθηνών Μανώλης Λέανδρος. «Οι αντικρουόµενες απαιτήσεις για αύξηση της διακίνησης των ασθενών σε ηµερήσια βάση και µείωση των ωρών εργασίας, έχουν ως αποτέλεσµα τον περιορισµό των ευκαιριών που προσφέρονται στους εκπαιδευόµενους για πρακτική εξάσκηση.
Μαθαίνουν να αντιµετωπίζουν σπάνια προβλήµατα και σοβαρές επιπλοκές
ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
ο όρος «προσοµοίωση» (simulation) περιλαµβάνει τις µεθόδους που αναπαριστούν ή µιµούνται αληθινά συστήµατα µε τη βοήθεια υπολογιστών. Υπάρχουν πολλές εφαρµογές µε προσοµοιωτές σε επαγγέλµατα υψηλού κινδύνου, όπως: n οι flight simulators (προσοµοιωτές πτήσης) για πιλότους και αστροναύτες n άσκήσεις για στρατιωτικούς σκοπούς n προσοµοιωτές για το προσωπικό πυρηνικών αντιδραστήρων ΄ Info: http://mplsc.med.uoa.gr
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟ
Εχει φανεί ότι η εκπαίδευση µε προσοµοιωτή σε περιβάλλον εικονικής πραγµατικότητας (virtual reality) υπερτερεί πολύ σε σύγκριση µε την κλασική εκπαίδευση, γιατί επιτυγχάνει:
n εξοικονόµηση χρόνου και χρήµατος n άσφάλειαγιατον ασθενή καιτον εκπαι δευόµενο n εκπαίδευση σε δύσκολα σενάρια n ∆υνατότητα καταγραφής και ανασκόπησης της απόδοσης.
Σήµερα, σε προηγµένες χώρες, η οµαδική εκπαίδευση γιατρών µε χρήση προσοµοιωτών εικονικής πραγµατικότητας έχει ήδη ενσωµατωθεί στα προγράµµατα σπουδών. Η εκπαίδευση σε προσοµοιωτές αποτελεί υποχρεωτικό στοιχείο για τη συµµετοχή στις εξετάσεις χορήγησης ιατρικής ειδικότητας στις ΗΠΑ. επίσης, αρκετές ασφαλιστικές εταιρείες ανταµείβουν µε εκπτώσεις ασφαλίστρων τους γιατρούς που έχουν εκπαιδευθεί σε προσοµοιωτές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου