«Πουθενά να προσγειωθούν: η απώλεια των φυσικών βιοτόπων απειλεί τα μεταναστευτικά πουλιά παγκοσμίως

Το μεταναστευτικό ταξίδι των πουλιών συνήθως εκτείνεται για χιλιάδες χιλιόμετρα, διασχίζοντας πολλά σύνορα, συνδέοντας πολλές διαφορετικές χώρες και οικοσυστήματα, χωρίς καμία εγγύηση ότι οι αναγκαίοι αυτοί βιότοποι για την επιβίωση των μεταναστευτικών πουλιών θα υπάρχουν την επόμενη φορά που θα ξεκινήσουν το ταξίδι αυτό. Η ετήσια μετανάστευση υπολογίζεται σε περισσότερα από 50 εκατομμύρια πουλιά: ένα από τα πιο εντυπωσιακά θαύματα του κόσμου. Όμως, κάθε χρόνο, όλο και περισσότεροι βιότοποι από τους οποίους εξαρτούνται τα μεταναστευτικά πουλιά για το ταξίδι τους, υποβαθμίζονται, μειώνεται η έκτασή τους δραστικά, ή εξαφανίζονται τελείως. Γι’ αυτό, φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστευτικών Πουλιών εστιάζει στις αλλαγές των χρήσεων γης μέσα από τα μάτια των πουλιών. Η μετατροπή φυσικών περιοχών σε αγροτικές περιοχές, η άναρχη και ραγδαία οικιστική ανάπτυξη, η δημιουργία δρόμων και φραγμάτων, η αποψίλωση των δασών, είναι μόνο μερικά παραδείγματα της ανθρώπινης επιρροής πάνω στην αλλαγή χρήσεων γης. Οι χρήσεις γης και οι πρακτικές διαχείρισης των φυσικών περιοχών επηρεάζουν σημαντικά τους φυσικούς μας πόρους, όπως το νερό, το χώμα, τα θρεπτικά συστατικά, αλλά και τη βιοποικιλότητα. Τα σμήνη μεταναστευτικών πουλιών είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητα στις αλλαγές αυτές, ενώ πρόσφατες μελέτες τονίζουν ότι η αλλαγές στις χρήσεις γης είναι από τις πιο σημαντικές απειλές που αντιμετωπίζουν σήμερα τα πουλιά στο μεταναστευτικό τους ταξίδι. Φανταστείτε τη μοναδική «ματιά» που έχουν τα μεταναστευτικά πουλιά πάνω από τη γη και τις αλλαγές που προκαλεί ο άνθρωπος. Κάθε χρόνο πετούν χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από ολόκληρες ηπείρους που διασχίζοντας τον πλανήτη και βιώνοντας όλες τις διαφορετικές όψεις του. Όταν αναπαύονται για λίγο σε έναν, π.χ. υγρότοπο, ή σε μία από τις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλά της Ελλάδας (ΣΠΠΕ)2 κανείς δεν ξέρει σε τι κατάσταση θα τα βρουν στο επόμενο τους ταξίδι. Τα μεταναστευτικά πουλιά υποχρεώνονται να υποστούν τις επιπτώσεις των αλλαγών στις χρήσεις γης που προκαλεί ο άνθρωπος πολύ νωρίτερα απ’ ότι η υπόλοιπη πανίδα και γι’ αυτόν το λόγο, ως ευαίσθητος κρίκος της βιοποικιλότητας παγκοσμίως, αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους δείκτες της ποιότητας του περιβάλλοντος. Η προσπάθεια λοιπόν για τη διατήρηση των πουλιών είναι και αγώνας για τη διατήρηση του περιβάλλοντος συνολικότερα. Στον αγώνα αυτό, η Ελλάδα είναι μια χώρα ιδιαίτερα σημαντική χώρα διεθνώς, τόσο για τα επιδημητικά, όσο και τα μεταναστευτικά είδη. Στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, με μια καταπληκτική ποικιλομορφία στο φυσικό περιβάλλον (ακτές, βουνά, δάση, λιβάδια, θίνες) η Ελλάδα κατέχει προνομιακή θέση για την επιβίωση εκατοντάδων ειδών. Ως χερσόνησος, διευκολύνει το ταξίδι εκατομμυρίων πουλιών πάνω από τη Μεσόγειο, ενώ ως νότια χώρα της Ευρώπης είναι ένας φιλόξενος τόπος για τα είδη του Βορρά που ωφελούνται από τον ήπιο χειμώνα της.                                                         http://www.oikologio.gr