Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το λεγόμενο Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου που αναφέρεται στην παιδική ηλικία της Παναγίας και με βάση αυτό διαμορφώθηκαν οι γιορτές των γενεθλίων και των εισοδίων της Θεοτόκου.
Στον Ευαγγελιστή Ιωάννη αποδίδεται κείμενο που σχετίζεται με την κοίμηση της Θεοτόκου και αποτέλεσε κομβικό σημείο της παράδοσης για τη μετάσταση της Θεοτόκου.
Κατ αναλογία, τα "παιδικά του Ιησού", κείμενα που αποδίδονται σε διάφορα πρόσωπα από τον κύκλο των Αποστόλων, αναφέρονται στην παιδική ηλικία του Ιησού Χριστού, ενώ το λεγόμενο Ευαγγέλιο του Νικοδήμου του από Αριμαθαίας, σχετίζεται με την ταφή του και τροφοδότησε τις παραδόσεις που σχετίζονται με την ανάκριση του Χριστού από τον Πόντιο Πιλάτο και την κάθοδό του στον Άδη.
"Πέραν των κειμένων εκείνων που καταδικάστηκαν συλλήβδην από τις Συνόδους της Εκκλησίας ως κείμενα που μετέφεραν αιρετικές δοξασίες, τα απόκρυφα χριστιανικά κείμενα χρησιμοποιήθηκαν σιωπηρά μέσα στην εκκλησιαστική ζωή για τη διαμόρφωση των εκκλησιαστικών εορτών" εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Πρόεδρος του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, (ΑΠΘ) καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Συμεών Πασχαλίδης.
Αφορμή των σχετικών αναφορών είναι το πρώτο διεθνές συμπόσιο που πραγματοποιείται στην Ελλάδα με αντικείμενο τα απόκρυφα χριστιανικά κείμενα, τη θέση τους μέσα στη μεγάλη δεξαμενή της αρχαίας χριστιανικής γραμματείας και το ρόλο που έχουν διαδραματίσει στην ιστορία του Χριστιανισμού, την τέχνη και τον πολιτισμό.
Το συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη μέχρι την Κυριακή και θα φιλοξενηθεί στα αμφιθέατρα του Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στο Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, στο χώρο της μονής Βλατάδων.
"Ο λόγος για μια τέτοια επιστημονική συνάντηση που θα "φιλοξενήσει" 45 ειδικούς επιστήμονες από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, είναι, οι Έλληνες επιστήμονες να εστιάσουν ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον τους στα απόκρυφα χριστιανικά κείμενα διότι θεωρήθηκαν μη κανονικά και κατά συνέπεια παραθεωρήθηκε η σημασία τους σε σχέση με τα κανονικά κείμενα της Αγίας Γραφής" τονίζει ο κ. Πασχαλίδης.
"Θέλουμε να αναδείξουμε εκείνα τα κείμενα που χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον και επέδρασαν καταλυτικά στις εκκλησιαστικές παραδόσεις και τέχνες αλλά και να επισημάνουμε εκείνα που εκτοπίστηκαν από την παράδοση της εκκλησίας. Τα τελευταία είναι κυρίως όσα σχετίζονται με την ανάπτυξη των χριστιανικών αιρέσεων" προσθέτει.
Περιγράφοντας τον όρο απόκρυφα χριστιανικά κείμενα διευκρινίζει ότι αναφέρεται σε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό κειμένων, τα οποία σχετίζονται με τις πρώτες χριστιανικές παραδόσεις για τη ζωή και το κήρυγμα του Χριστού και των Αποστόλων. "Αναπτύχθηκαν" από τα τέλη του 1ου και τις αρχές του 2ου αιώνα αλλά και στη βυζαντινή περίοδο ενώ εξακολουθούσαν να αναπαράγονται ακόμη και στην περίοδο της τουρκοκρατίας.
Τα κείμενα αυτά επιγράφονται ως ευαγγέλια, πράξεις και αποκαλύψεις και περιέχουν επιστολές με την ίδια θεματική με αυτή των κανονικών βιβλικών κειμένων της εκκλησίας, ωστόσο ποτέ δεν θεωρήθηκαν γνήσια κείμενα των προσώπων από τα οποία αναφέρεται ότι προέρχονται.
Με αφορμή τη συμμετοχή στη διοργάνωση του συνεδρίου, της Προτεσταντικής Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λωζάννης εκτιμά ότι σήμερα η σχετική έρευνα που έχει συστηματοποιηθεί σε όλο τον κόσμο αναγνωρίζει στα κείμενα αυτά μια σημαντική γραμματεία που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην διαμόρφωση διαφόρων εκφάνσεων της εκκλησιαστικής ζωής και της χριστιανικής τέχνης, ακόμη και σε εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού όχι μόνο στο Βυζάντιο αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, Ανατολή και Δύση.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου